Το υπερηχογράφημα είναι μια απεικονιστική μέθοδος που χρησιμοποιεί
ανακλώμενους παλμούς υψηλής συχνότητας (υπερηχητικά κύματα) για την
αξιολόγηση εσωτερικών οργάνων. Τα τελευταία χρόνια βρίσκει ευρεία εφαρμογή

και στη Ρευματολογία.

Επιτρέπει την ακριβή απεικόνιση του μυοσκελετικού συστήματος (αρθρώσεις και
περιαρθρικές δομές – αρθρικός υμένας, αρθρικός χόνδρος, ενθέσεις, τένοντες,
σύνδεσμοι, θύλακες, κύστεις), συμβάλλοντας στη διάγνωση και παρακολούθηση
(ανταπόκριση στη θεραπεία) των φλεγμονωδών αρθριτίδων. Συμβάλει επίσης
καθοριστικά στη διαφοροδιάγνωση (διάκριση) τόσο των διαφόρων φλεγμονωδών
αρθριτίδων μεταξύ τους όσο και από εκφυλιστικές αρθρίτιδες ή από ουρική ή
ψευδοουρική αρθρίτιδα.

Το υπερηχογράφημα έχει επίσης σημαντική συμβολή στη διάγνωση και
παρακολούθηση αγγειιτίδων μεγάλων αγγείων (γιγαντοκυτταρική/κροταφική
αρτηρίτιδα) καθώς μπορεί να απεικονίσει με ακρίβεια την πάχυνση του τοιχώματος
των εμπλεκόμενων αγγείων.

Έχει επίσης θέση στη διάγνωση της διάμεσης πνευμονοπάθειας (δυνητικής επιπλοκής
της Ρευματοειδούς Αρθρίτιδας) με την ανίχνευση των γραμμών «Β», γραμμές δίκην
ουράς κομήτη.

Στη σύγχρονη άσκηση της Ρευματολογίας το υπερηχογράφημα δεν αντικαθιστά την
κλινική εξέταση, αποτελεί συμπλήρωμα, προέκταση της κλινικής εξέτασης, το
«στηθοσκόπιο» του Ρευματολόγου, επιτρέποντάς του να «δει» τις αρθρώσεις, τις
περιαρθρικές δομές και τα αγγεία. Το υπερηχογράφημα είναι μια ασφαλής, άμεση,
φτηνή, μη επεμβατική απεικονιστική μέθοδος που διενεργείται ταυτόχρονα με την
κλινική εξέταση σε συνθήκες εξωτερικού ιατρείου και μπορεί να επαναλαμβάνεται
ανά τακτά χρονικά διαστήματα. Το υπερηχογράφημα δεν περιλαμβάνει τη χρήση
ακτινοβολίας ή μαγνητικού πεδίου, επομένως δεν είναι επιβλαβές για τον οργανισμό,
δεν χρειάζεται ενδοφλέβια χορήγηση σκιαγραφικών ουσιών και δεν αντενδείκνυται
σε ασθενείς με μεταλλικά επιθέματα (προσθετικές αρθρώσεις, βηματοδότες) όπου η
μαγνητική τομογραφία αντενδείκνυται.

Εφαρμογές του υπερηχογραφήματος στη Ρευματολογία:
- Διερεύνηση του πόνου, περιορισμού του εύρους κίνησης ή του οιδήματος των
αρθρώσεων (περιφερικές αρθρώσεις, γόνατο, ισχίο, ώμος).
- Βαθμονόμηση της υμενίτιδας (πάχυνση του αρθρικού υμένα) στις
φλεγμονώδεις αρθρίτιδες.
- Υπερηχογραφικά καθοδηγούμενη παρακέντηση αρθρώσεων (αφαίρεση
αρθρικού υγρού) για διαγνωστικούς ή θεραπευτικούς σκοπούς.
- Υπερηχογραφικά καθοδηγούμενη έγχυση φαρμάκων σε αρθρώσεις (π.χ.

γόνατο, ισχίο, ώμος) ή περιαρθρικές δομές (π.χ. έλυτρα τενόντων, θύλακοι).
- Αξιολόγηση πάχυνσης τοιχώματος αγγείων, «σημείο άλω».
- Αξιολόγηση γραμμών «Β»